پایگاه اینترنتی عترت طاهرین
پایگاه اینترنتی عترت طاهرین

پایگاه اینترنتی عترت طاهرین

اهل بیت علیهم السلام در نگاه قرآن

تردیدى نیست که مصداق کامل و جامع آیاتى که در قرآن مجید ایمان و جهاد و هجرت و اخلاص و یقین و اخلاق حسنه و عمل صالح و عبادت شبانه و بیدارى سحر و صدق و وفا و کرم و سخا و... را مطرح مى کنند، اهل بیت علیهم السلام هستند چنان که در کتاب هاى شیعه و سنى مشاهده مى کنیم.

این مطلب تا جایى مسلم و قطعى است که هم شیعه و هم اهل سنت کتاب هایى تحت عنوان آیات نازل در حق على علیه السلام و آیات نازل در حق اهل بیت علیهم السلام تألیف کرده اند.
قرآن در مورد پیامبر صلى الله علیه و آله که اصل و ریشه و پایه حقیقت وجودى اهل بیت علیهم السلام است، روشن و گویا و به صراحت سخن گفته و در مورد اهل بیت علیهم السلام در بسیارى از آیات به کنایه و اشاره واقعیت را بیان نموده است.
چون مخاطبان قرآن، اهل عقل و خرد و صاحبان اندیشه و فکر و اولوا الالباب هستند، با نور باطن و با پذیرفتن روایات و با تأمل و نظر دقیق درمى یابند که در میان امت اسلام این گونه آیات مصداق اتمّ و اکملى جز اهل بیت علیهم السلام  ندارند و در برخى از این آیات هیچ راهى جز تأویل به اهل بیت علیهم السلام پیش روى صاحب خرد نمى گذارد و اگر آن بزرگواران مصداق اتمّ و اکمل و نقطه تأویل آن آیات نباشند، باید ملتزم به این مطلب شویم که بسیارى از آیات قرآن بى مصداق و بى تأویل است و نتیجه التزام به این مطلب نقص قرآن است که اعتقاد به آن مساوى با کفر و سبب دچار شدن به عذاب روز قیامت است.

شخصیت پیامبر صلى الله علیه و آله در قرآن

قرآن مجید درباره عظمت و شخصیت پیامبر بزرگوار اسلام صلى الله علیه و آله با صراحت مى فرماید:
«إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ...».
همانا خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود و رحمت مى فرستند... .1
در روایات آمده که صلوات خدا بر پیامبر صلى الله علیه و آله، رحمت ویژه از جانب او نسبت به پیامبر صلى الله علیه و آله و صلوات فرشتگان مدح و ستایش پیامبر صلى الله علیه و آله یا طلب رحمت براى او از پیشگاه خداست.2
قرآن مجید براى پیامبر صلى الله علیه و آله چنان شخصیتى قائل است که بیعت و پیمان با او را به طور کامل بیعت و پیمان با خدا مى داند،
«إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ...».
به یقین کسانى که با تو بیعت مى کنند، جز این نیست که با خدا بیعت مى کنند؛3

اطاعت از خدا و پیامبر صلى الله علیه و آله

قرآن درباره اطاعت از خدا و پیامبر صلى الله علیه و آله که نتیجه و محصول شیرینش کامیابى و پیروزى بزرگ در دنیا و آخرت است، مى فرماید:
«... وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِیماً».
... و هرکس خدا و پیامبرش را اطاعت کند، بى تردید رستگارى بزرگى یافته است.4

قرآن مجید نتیجه اطاعت از خدا و پیامبر صلى الله علیه و آله را همنشینى با پیامبران و صدیقین و شهیدان و شایستگان در قیامت مى داند:
«وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً».
و کسانى که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانى از پیامبران و صدّیقان و شهیدان و شایستگان خواهند بود که خدا به آنان نعمت [ ایمان، اخلاق و عمل صالح ] داده؛ و اینان نیکو رفیقانى هستند.5

قرآن کریم اطاعت از پیامبر صلى الله علیه و آله را اطاعت از خدا مى داند و این آیه برترین دلیل بر برترى پیامبر صلى الله علیه و آله بر همه موجودات جهان هستى است. 
«مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللهَ...».
هر که از پیامبر اطاعت کند، در حقیقت از خدا اطاعت کرده... .6

قرآن حکیم اطاعت از خدا و پیامبر صلى الله علیه و آله را سبب ورود به بهشت و روى گردانى از خدا و پیامبر صلى الله علیه و آله را علت دچار شدن به عذاب دردناک مى داند.
«... وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ رَسُولَهُ یُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ مَنْ یَتَوَلَّ یُعَذِّبْهُ عَذاباً أَلِیماً».7
... و کسى که از خدا و پیامبرش اطاعت کند، او را در بهشت هایى درآورد که از زیر درختان [آن] نهرها جارى است، و هر کس روى بگرداند او را به عذابى دردناک عذاب مى کند.

قرآن کریم، اطاعت از پیامبر صلى الله علیه و آله را سبب شمول رحمت حق نسبت به مطیع مى داند:
«... وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ».
... و این پیامبر را اطاعت کنید تا مورد رحمت قرار گیرید.8

اهل بیت علیهم السلام در قرآن کریم

قرآن مجید درباره اهل بیت علیهم السلام در آیه شریفه تطهیر 9 به صراحت سخن رانده و در آیات دیگر علائم و نشانه هایى را ذکر مى کند که جز بر اهل بیت علیهم السلام به نحو اکمل و اتمّ منطبق نیست.
عبدالله بن جعفر مى گوید على علیه السلام به من گفت: در آیه «لا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ».10 جز پاک شدگان [از هر نوع آلودگى] به [حقایق و اسرار و لطایف] قرآن دسترسى ندارند.
منظور خدا از پاکان ما هستیم. ماییم که خدا همه آلودگى ها را از ما زدوده و ما مصداق این آیه هستیم:
 «... أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا...».
... این کتاب را به کسانى از بندگانمان که برگزیدیم به میراث دادیم... .11
ما صفوة الله هستیم و ضرب المثلهاى قرآن مانند «کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةً»12 درباره ما آمده و وحى بر ما نازل شده است.13

در منابع حدیث شیعه بیش از سیصد و چهار مورد روایت آمده که مى گوید منظور از “قربى” در آیات قرآن، اهل بیت علیهم السلام هستند و در منابع اهل سنت نیز در کتب متعدد 14 “قربى” به معناى اهل بیت علیهم السلام و ائمه طاهرین اهل بیت علیهم السلام ذکر شده است.
در سوره مبارکه نور آمده است:
 «فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فِیها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ».
[این نور] در خانه هایى است که خدا اذن داده [شأن و منزلت و قدر و عظمت آنها] رفعت یابند و نامش در آنها ذکر شود، همواره در آن خانه ها صبح و شام او را تسبیح مى گویند.15
در این آیه سخن از خانه هاى ایشان است که مى فرماید:
نور خدا در خانه هایى است که خدا توفیق داده رفعت و بلندى یابند و در آن خانه ها نام خدا برده مى شود و صبح و شام براى او تسبیح مى گویند. خانه هایى که پیوسته آکنده از یاد خدا بود و بامداد به شامگاه نمى رسید مگر آنکه در پرتو ذکر و یاد خدا و مناجات با محبوبشان نامه اعمال روزانه را گشوده و به همان منوال به پایان مى بردند و همواره اهل آن خانه ها به عشق دوست مى زیستند و به بندگى و عبادت او مى کوشیدند و با این حال لحظه اى از خدمت به بندگان خدا غافل نبودند.
انس بن مالک و بُرَیْدَه مى گویند: رسول خدا صلى الله علیه و آله آیه شریفه “فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ...” را قرائت کرد پس مردى از جاى برخاسته، پرسید: این بیوت کدام بیوت اند؟ رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: بیوت پیامبران است، پس ابوبکر برخاست و گفت: یا رسول اللّه! این بیت هم از آنهاست؟ و اشاره به خانه على و فاطمه کرد، پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: آرى، از برترین آنهاست.16
اهل بیت علیهم السلام از مصادیق اتمّ و اکمل حقایق عالى معنوى هستند که در آیه شریفه سوره نور مطرح است:
 «رِجالٌ لا تُلْهِیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِیتاءِ الزَّکاةِ یَخافُونَ یَوْماً تَتَقَلَّبُ فِیهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ».
مردانى که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زکات باز نمى دارد، [و] پیوسته از روزى که دل ها و دیده ها در آن زیر و رو مى شود، مى ترسند.
آرى، در حالى از قیامت هراس داشتند که ایمان و اعمال و اخلاق و رفتار و کردار و نیت و اخلاصشان از همه جهانیان برتر و با ارزش تر بود.17
_________________________
پی نوشت:
(1) - احزاب (33): 56.

(2) - تفسیر الصافى: 4/ 201.
(3) - فتح (48): 10.
(4) - احزاب (33): 71.
(5) - نساء (4): 69.
(6) - نساء (4): 80.
(7) - فتح (48): 17.
(8) - نور (24): 56.
(9) - احزاب (33): 33.
(10) - واقعه (56): 79.
(11) - فاطر (35): 32.
(12) - ابراهیم (14): 24.
(13) - کتاب سلیم بن قیس الهلالى: 834، حدیث 42؛ بحار الأنوار: 33/ 265، باب 20.
(14) - مستدرک حاکم: 2/ 172؛ ذخائر العقبى: 25/ 138؛ مجمع الزوائد: 7/ 101؛ الصواعق المحرقه: 258/ 272؛ اسد الغابة: 5/ 367)؛ نور الأبصار: 112؛ فضائل الصحابه: 2/ 669؛ تفسیر الدر المنثور: 6/ 7؛ تفسیر ابن کثیر: 4/ 169؛ تفسیر القرطبى (ص 5841)؛ تفسیر الکشاف: 2/ 339.
(15) - نور (24): 36.
(16) - شواهد التنزیل: 1/ 533، حدیث 567؛ بحار الأنوار: 36/ 117، باب 39، حدیث 64.
(17) - نور (24): 37.

منبع: اهل بیت علیهم‏ السلام عرشیان فرش نشین، شیخ حسین انصاریان

منبع:موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد